06 October 2016

Sumáriu Kazu Tribunál Distritál Oe-Cusse Períodu Jullu 2016

ETLJB 06 October 2016 Source: East Timor Judicial System Monitoring Program Press Release  - Summary of Cases in the Oe-cusse District Court for the Period July 2016

1.     Krime kondusaun sein karta

Nú. Prosesu                                      : 0010/10OESTR
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                   : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Mateus Nesi
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes Fatima
Tipu desizaun                                   : Pena multa US$45.00

Iha 05 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide leitura sentensa ba krime kondusaun sein karta ne’ebé envolve arguidu AdC hasoru lezadu Estadu RDTL, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha loron 02 Jullu 2016, maizumenus iha tuku 18:00 loro-kraik, arguidu kondus motor ho marka revo iha dirasaun Numbei, Polísia tranzitu halo pasa revista no deskobre katak arguidu laiha karta kondusaun. Tanba ne’e polísia tranzitu prende arguidu nia motor no detein arguidu iha sela Polísia durante 72 oras.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 207 KP kona-ba krime kondusaun sein karta no sei hetan pena prizaun too tinan 2 ka multa.

Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa faktus hotu no deklara katak nia arrepende ona ninia hahalok no promete sei lakomete tan krime hanesan iha futuru. Arguidu mós deklara nia nu’udar estudante iha eskolla sekundáriu públiku Palaban, laiha rendimentu no ekonomikamente depende ba ninia inan-aman.

Iha alegasaun finál, Ministériu Públiku husu, bá Tribunál atu aplika pena ne’ebé adekuadu tuir artigu 207 KP tanba arguidu provadu laiha kondusaun sein karta. Enkuantu, Defeza husu bá Tribunál atu fó pena ne’ebé kmaan bá arguidu tuir faktus ne’ebé prodús durante julgamentu.

Depoisde avalia faktus hotu, Tribunál konklui no kondena arguidu ho pena multa US$45.00 ne’ebé kada loron sei selu US$0.50 sentavus durante loron 90. Wainhira arguidu la kumpri pena refere, sei aplika pena efetiva kastigu loron 60 iha prizaun.

2.     Krime ofensa ba integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika

Nú. Prosesu                                       : 0012/16.OEOSL
Kompozisaun Tribunál                      : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                             : Dr. Mateus Nessi
Defeza                                               : Dr. Calisto Tout
Tipu desizaun                                    : Pena prizaun tinan 1 suspende ba tinan 1

Iha 13 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide leitura sentensa ba krime ofensa bá integridade fízika simples ho natureze violénsia doméstika ne’ebé envolve arguidu IB hasoru nia feen, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha 29 Abril 2016, maizumenus iha tuku 16.00 loro-kraik, wainhira lezada toba hela, arguidu mai no xama lezada nia ain loos no tebe dala 1 iha lezada nia kidan. Aktu ne’e rezulta lezada sofre moras iha kidan no bubu iha ain.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 145 KP kona-ba ofensa ba integridade fízika simples konjuga ho artigu 2, 3 no 35 (b) LKVD.

Iha prosesu julgamentu, arguidu konfesa faktus sira integralmente no deklara katak depoisde akontesementu ne’e, liu-tiha oras balu nia husu deskulpa kedas ba lezada no lezada perdua nia. Arguidu deklara katak nia arrepende ona ninia hahalok no too agora nia ho lezada hela hamutuk hanesan feen ho laen ho sira nia oan nain 1.

Tribunál prisindi lezada nia deklarasaun tanba arguidu konfesa faktus totálmente hanesan iha akuzasaun Ministériu Públiku nian.

Iha alegasaun finál, Ministériu Públiku husu bá Tribunál atu aplika pena ne’ebé adekuadu bá arguidu tanba komete krime hasoru nia feen. Entretantu, Defeza husu bá Tribunál atu aplika pena ne’ebé kmaan tanba arguidu konfesa faktus integralmente no arrepende ona ninia hahalok, dame malu ona ho nia feen no lezada rasik perdua ona arguidu.

Depoisde avalia faktu sira ne’e hotu, Tribunál konklui prosesu ne’e no kondena arguidu ho pena prizaun tinan 1, suspende bá tinan 1 tanba arguidu provadu komete krime violénsia doméstika hasoru nia feen.

3.     Krime la halotuir obrigasaun alimentár



Nú. Prosesu                                       : 0062/16.OESIC
Kompozisaun Tribunál                      : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                             : Dr. Mateus Nessi
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes Fatima & Dr. Daniel Elu
Tipu desizaun                                    : Absolve

Iha 13 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide prosesu konsiliasaun bá krime la halo tuir obrigasaun alimentár ne’ebé envolve arguidu PT hasoru nia feen ho nia oan JdCT, iha Distritu Oe-Cusse.

Iha prosesu konsiliasaun ne’e, lezada rekuza atu deziste nia keixa hasoru arguidu no deklara katak,  hakarak kontinua prosesu bá julgamentu.

Antes ne’e, Ministériu Públiku akuza katak, iha 10 Marsu 2016, arguidu sai hosi uma sein razaun no la halo tuir obrigasaun alimentár ba nia feen ho nia oan nain 1. Aktu ne’e prejudika lezada ho nia oan, moris susar tanba laiha ai-han sufisiente atu sustenta sira nia moris.

Ministériu Públiku akuza arguidu kontra artigu 225 KP kona-ba krime la halo tuir obrigasaun alimentár.

Iha prosesu julgamentu, arguidu rejeita faktus sira ne’ebé Ministériu Públiku akuza ba nia. Arguidu deklara katak, durante ne’e nia kumpri hela ninia obrigasaun alimentár no transfere osan US$50.00 kada fulan ba lezada nia konta bankaria. Arguidu deklara katak so de’it iha fulan Juñu 2016 ne’e mak arguidu seidauk konsege transfere osan, tanba arguidu hakarak moris hamutuk fali ho lezada maibé  lezada lakohi simu nia.

Aleinde ne’e, lezada deklara katak, nia rekoeñese duni arguidu durante ne’e kumpri hela nia obrigasaun transfere osan US$50.00 iha fulan Maiu 2016 ba nia konta bankaria maibé  lezada hateten  fulan 3 sira ba kotuk hanesan fulan Fevereiru, Marsu no Abril 2016 arguidu lakumpri nia obrigasaun.

Iha alegasaun finál, Ministériu Públiku husu ba Tribunál atu absolve arguidu tanba arguidu kumpri hela nia obrigasaun tuir akordu antes ne’ebé obriga arguidu atu kumpri nia dever hodi fó osan ba lezada hosi fulan Maiu 2016  bá oin la’ós bá fali kotuk.

Defeza mós konkorda ho alegasaun Ministériu Públiku ninian no husu bá Tribunál atu absolve arguidu tanba laiha faktus provadus ne’ebé forti atu kondena arguidu.

Depoisde avalia faktu sira ne’ebé prodús durante julgamentu, Tribunál konklui prosesu ne’e no absolve arguidu hosi prosesu refere.

4.     Krime la halotuir obrigasaun alimentár

Nú. Prosesu                                       : 0045/16.OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                   : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                             : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Calisto Tout & Dr. Antonio Sombai
Tipu desizaun                                    : Omologa dezisténsia keixa

Iha 13 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide prosesu tentativa konsiliasaun ba krime la halo tuir obrigasaun alimentár ne’ebé envolve arguidu JMC hasoru nia feen ho nia oan DMC, iha Distritu Oe-Cusse.

Iha prosesu konsiliasaun ne’e, lezada deklara katak nia hakarak deziste nia keixa maibé , arguidu tenke transfere osan kada fulan $50.00, liu-hosi nia konta bankaria iha BNU Oe-Cusse atu sustenta nia ho nia oan. Iha parte seluk arguidu deklara katak nia konkorda ho pedidu ne’e no sei kumpri nia obrigasaun.

Antes ne’e, Ministériu Públiku akuza katak, iha 01 Maiu 2015, sein razaun ruma arguidu sai hosi uma no la halo tuir nia obrigasaun alimentár bá nia feen ho nia oan. Aktu ne’e prejudika lezada ho nia oan nia nesesidade bá ai-han loro-loron nian.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 225 KP kona-ba krime la halo tuir obrigasaun alimentár ne’ebé bele hetan pena prizaun tinan tolu ka multa.

Iha alegasaun final, Ministériu Públiku no defeza konsidera akordu dame ne’e parte sira halo ona  no husu Tribunál atu omologa prosesu refere.

Bazeia bá akordu hosi parte sira no pedidu dezistensia hosi lezada rasik, Tribunál konklui no omologa akordu dame ne’e, no aviza bá arguidu atu kumpri nia obrigasaun.

5.     Krime la halo tuir obrigasaun alimentár

Nú. Prosesu                                      : 0127/14.PDOEC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes Lopes
Tipu desizaun                                   : Omologa dezisténsia keixa

Iha 19 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide tentativa konsiliasaun bá krime la halo tuir obrigasaun alimentár ne’ebé envolve arguidu CC hasoru nia feen ho oan nain rua, iha Distritu Oe-Cusse.

Iha prosesu konsiliasaun ne’e, lezada deklara katak nia hakarak deziste keixa, tanba nia hola fali ona mane seluk no nia oan sira agora hela hamutuk ho arguidu.

Antes ne’e, Ministériu Públiku akuza katak, arguidu iha 2014, abandona hela lezada ho nia oan sira sein halo tuir obrigasaun alimentár durante tinan 2.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 225 KP kona-ba krime la halo tuir obrigasaun alimentár ne’ebé bele hetan pena prizaun tinan tolu ka multa.

Iha prosesu konsiliasaun ne’e, arguidu konfesa faktus hotu katak loos duni durante tinan 2 bá kotuk nia lahalo tuir nia obrigasaun atu fó alimentasaun bá nia feen no oan sira. Arguidu deklara katak, iha 2016 nia hahu halo tuir fali nia obrigasaun no hela hamutuk fali ho nia oan sira too agora. Arguidu mós deklara nia hola fali ona feto seluk.

Iha alegasaun finál Ministériu Públiku no Defeza konkorda ho parte rua nia akordu dame ne’e, no husu Tribunál atu omologa prosesu refere.

Bazeia bá akordu hosi parte sira no pedidu dezistensia hosi lezada rasik, Tribunál konklui no omologa akordu dame ne’e.

6.     Krime ofensa ba integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika

Nú. Prosesu                                      : 0103/15.OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes Lopes
Tipu desizaun                                   : Pena prizaun tinan 1, suspende ba tinan 1 fulan 6

Iha 19 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide leitura sentensa bá krime ofensa bá integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika ne’ebé envolve arguidu AN hasoru nia feen ho nia oan (LN), iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha 2015, arguidu basa no tuku lezada dala 2 no basa sira nia oan dala 1. Aktu hirak ne’e rezulta lezada senti moras iha lezada nia oin no halo nia oan senti tauk. Tanba ne’e sira bá hela iha lezada nia inan aman nia uma.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 145 KP kona-ba ofensa bá integridade fízika simples konjuga ho artigu 2,3 & 35 LKVD.

Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa integralmente bá faktus hotu, no deklara katak nia arrepende ninia hahalok no dame malu ona. Arguidu deklara katak agora dadaun sira moris hanesan feen ho laen hamutuk ho sira nia oan iha sira nia uma rasik. Tanba arguidu konfesa faktus hotu, Tribunál presinde rona lezada sira nia deklarasaun.

Iha alegasaun finál, Ministeriu Públiku husu bá Tribunál atu aplika pena suspensaun bá arguidu. Ministériu Públiku husu pena ne’e tanba arguidu foin primeira-ves komete krime ofensa hasoru nia feen ho nia oan. Aleinde ne’e, Defeza mós husu bá Tribunál atu fó pena ne’ebé kmaan no justu bá arguidu.

Depoisde avalia faktu sira hotu ne’ebé prodús durante julgamentu, Tribunál konklui prosesu ne’e no kondena arguidu ho pena prizaun tinan 1, suspende bá tinan 1 fulan 6.

7.     Krime ofensa ba integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika

Nú. Prosesu                                      : 0075/16. OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Marcelino Coro
Tipu desizaun                                   : Pena prizaun fulan 6 suspende ba tinan 1

Iha 20 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide leitura sentensa bá krime ofensa bá integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika ne’ebé envolve arguidu RdSN hasoru nia feen, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, 29 Abril 2016, arguidu foti fatuk tuda dala 1 iha lezada nia kotuk laran. Lezada tauk no halai sai hosi uma laran ba estrada maibé arguidu duni tuir no basa tan dala 2 iha lezada nia ulun no rezulta lezada monu tuun ba rai, sofre kanek iha ain-tur no moras iha ulun no kotuk laran.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 145 KP kona-ba ofensa bá integridade fízika simples konjuga ho artigu 2,3 & 35 (b) LKVD.

Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa integralmente bá faktus sira, deklara katak arrepende nia hahalok no husu diskulpa ona kedas bá lezada. Arguidu mós deklara katak too agora sira di’ak malu no hela hamutuk hanesan feen ho laen. Tanba arguidu konfesa faktus hotu, Tribunál presinde lezada ho testamuña sira nia depoimentu.

Iha alegasaun finál, Ministeriu Públiku husu bá Tribunál atu aplika pena prizaun fulan 6 suspende bá tinan 1 atu eduka arguidu labele komete tan krime hanesan hasoru lezada iha futuru. Aleinde ne’e, Defeza husu ba Tribunál atu fó pena ne’ebé kmaan no justu ba arguidu.

Depoisde avalia faktus sira hotu ne’ebé asosiadu iha prosesu ne’e, Tribunál afavor bá alegasaun Ministériu Públiku no kondena arguidu ho pena prizaun fulan 6 suspende ba tinan 1.

8.     Krime Ofensa korporal resíproka

Nú. Prosesu                                      : 001/16. OEBCN
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Calisto Tout
Tipu desizaun                                   : Omologa dezisténsia keixa

Iha 20 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide tentativa konsiliasaun bá krime ofensa korporal resípoka ne’ebé envolve feen-laen (MQ hanesan laen no CC hanesan feen), iha Distritu Oe-Cusse.

Antes ne’e, Ministériu Públiku akuza katak, 11 Janeiru 2016, lezada ho arguidu baku malu depoisde sira hemu tua sabu hamutuk butir 2. Lezada foti bebak 1 baku uluk arguidu nia ulun dala 2 no rezulta kanek. Nune’e arguidu hadau fali bebak refere hodi baku fali dalabarak ba lezada nia kotuk laran inklui bebak nia rohan kona-ba lezada nia liman sikun karuk no loos, ne’ebé rezulta moras no bubu.

Ministériu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 151 KP kona-ba ofensa korporal resíproka ho moldura pena, sei hetan prizaun too tinan 2 ka multa.

Tanba kazu ne’e ho natureza semi-públiku, Tribunál promove prosesu konsiliasaun bá lezada no arguidu no lezada rasik hakarak husu dezistensia keixa tanba arguidu arrepende ona bá nia hahalok no lezada hakarak taka prosesu refere.

Iha alegasaun final, Ministériu Públiku no Defeza konkorda ho parte sira nia akordu dame ne’e, no husu Tribunál atu omologa prosesu refere.

Bazeia bá akordu hosi parte sira no pedidu dezistensia keixa hosi lezada rasik, Tribunál konklui no omologa akordu dame ne’e.

9.     Krime ofensa ba integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika

Nú. Prosesu                                      : 0076/16. OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Calisto Tout
Tipu desizaun                                   : Pena prizaun tinan 1 fulan 6 suspende bá tinan 2

Iha 21 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse prezide leitura sentensa bá krime ofensa bá integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika ne’ebé envolve arguidu JAA hasoru nia feen, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha 07 Abril 2016, arguidu basa dala barak iha lezada nia hasan karuk no loos no buti iha kakorok. Aktu hirak ne’e rezulta lezada senti moras iha lezada ninia kakorok no hasan. Lezada ho nia oan sente tauk no halai bá hela ho nia inan-aman too agora. Kazu ne’e mós aneksa ho relatóriu médiku no fotografia hosi Polísia VPU Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza arguidu kontra artigu 145 KP kona-ba ofensa ba integridade fízika simples konjuga ho artigu 2, 3 & 35 (b) LKVD.

Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa parsialmente katak, nia basa de’it dala 2 iha lezada nia hasan loos no karuk no tuku dala ida de’it iha lezada nia ulun. Arguidu rekuza katak nia la basa dalabarak iha lezada nia hasan loos no karuk. Arguidu deklara katak nia siak no hakilar de’it lezada wainhira lezada fila fali bá uma atu lori sira nia oan ida seluk ne’ebé hela ho nia (arguidu) bá tan hela ho labarik sira nia avo.

Iha parte seluk, lezada kontinua reforsa akuzasaun Ministériu Públiku no deklara katak, nia lakohi ona atu moris hamutuk ho arguidu tanba arguidu sempre baku beibeik nia no nia senti tauk. Lezada mós husu ba Tribunál atu arguidu ho nia inan tenke entrega nia oan ida seluk ne’ebé durante ne’e hela ho arguidu ho ninia inan ba lezada.

Testamuña LF nu’udar arguidu nia inan deklara katak, momentu ne’e nia iha uma laran nia haree arguidu basa dala 2 iha lezada nia hasan loos no karuk no tuku dala 1 iha lezada nia ulun. Maibé  kona-ba akontesementu sira seluk iha liur, ne’ebé dehan katak arguidu basa dalabarak iha lezada nia hasan, testamuña deklara katak, nia la haree tanba nia moras no toba hela iha uma laran.

Iha alegasaun final, Ministeriu Públiku husu bá Tribunál atu aplika pena tinan 2 bá arguidu tanba arguidu komete krime dala 2. Primeiru iha uma laran no segundu iha liur wainhira lezada fila hosi nia inan-aman nia uma atu mai lori tan nia oan ida seluk atu bá hela ho lezada.

Enkuantu Defeza husu bá Tribunál atu aplika pena multa bá arguidu tanba arguidu konfesa parsialmente bá faktus sira iha akuzasaun no deklara katak nia arrepende ona nia hahalok no promete sei buka di’ak malu ho nia feen.

Depoisde avalia faktu sira hotu ne’ebé prodús durante prosesu ne’e, Tribunál konklui no kondena arguidu ho pena prizaun tinan 1 fulan 6 no suspende ba tinan 2, inklui selu kustu judisiál US$20.00. Tribunál mós fó tempu fulan 2 bá arguidu atu entrega sira nia oan bá lezada. Wainhira arguidu lakumpri obrigasaun ne’e, sei aplika pena efetiva tinan 1 fulan 6 bá arguidu iha prizaun.

10.            Krime ofensa ba integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika

Nú. Prosesu                                      : 0081/16. OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes
Tipu desizaun                                   : Pena prizaun tinan 1 suspende ba tinan 1 fulan 6

Iha 22 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse, prezide leitura sentensa bá krime ofensa bá integridade fízika simples ho natureza violénsia doméstika ne’ebé envolve arguidu AC hasoru nia feen, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha 30 Abril 2016, arguidu lori ai balok 1 tuda iha lezada nia ulun no nia rohan kona mós bá lezada nia matan fukun loos. Aktu ne’e rezulta lezada hetan kanek iha ulun no bubu iha nia matan fukun loos. Faktu hirak kona-ba akontesementu ne’e  aneksa mós ho relatóriu médiku hosi Ospitál Referral Oe-Cusse.

Ministeriu Públiku akuza, arguidu kontra artigu 145 KP konjuga ho artigu 2, 3 no 35 (b) LKVD.
Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa integralmente bá faktus sira ne’ebé deskreve iha akuzasaun, nune’e Tribunál presinde rona lezada nia deklarasaun.

Iha alegasaun finál, Ministériu Públiku husu, bá Tribunál atu aplika pena prizaun tinan 1 fulan 6 bá arguidu tanba konsidera katak arguidu komete duni krime hasoru nia feen.  Entretantu, Defesa husu bá Tribunál atu aplika pena ne’ebé justu bazeia bá arguidu nia hahalok tanba arguidu konfesa faktus no arrepende ona ninia salan no promete sei lakomete tan krime hasoru nia feen iha futuru.

Depoisde rona tiha parte sira no avalia faktu sira ne’ebé prodús durante julgamentu, Tribunál kondena arguidu ho pena prizaun tinan 1 suspende bá tinan 1 fulan 6.

11.             Kazu obrigasaun atu kontribui ba despeza moris família nian no ezersísiu podér paternal

Nú. Prosesu                                       : 01/13, PDOEC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Defeza ba Autór sira                        : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza ba Reu sira                            : Dr. Afonso Gomes
Tipu desizaun                                    : Reu AL no LC sei kumpri obrigasaun despeza no  ezersísiu póder paternal US$200 kada  fulan ba Autór ML & LL


Iha 22 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse, prezide julgamentu bá kazu obrigasaun atu kontribui bá despeza família nian ho ezersísiu podér paternál.

Autór nain rua ML ho LL ne’ebé sei ho minoridade reprezenta hosi Ministériu Públiku hasoru reu sira AL no LC ne’ebé akontese iha Distritu Oe-Cusse.

Iha prosesu ne’e, reu sira AL ho LC konkorda atu kontribui despeza no ezersísiu póder partenál bá oan ka autór sira kada fulan US$200.00 no kada reu sei responsabiliza US$100.00.

Autór sira através hosi sira ninia Defeza, ne’ebé reprezenta hosi Ministériu Públiku alega katak,  reu sira kontra artigu 1564 KS  kona-ba obrigasaun atu kontribui ba despeza moris família no artigu 1787 (2) KS, kona-ba regulasaun ba ezersísiu póder paternál.

Iha prosesu julgamentu ne’e Autór sira nia defeza konkorda atu deziste keixa hasoru reu nain rua ho kondisaun katak, reu nain rua tenke kumpri sira ne’e dever atu transfere osan kada fulan US$200 ba Autór sira nia konta bankaria.

Iha alegasaun, Autór no reu sira ninia Defeza konkorda atu reu sira hahu prosesu kontribuisaun ne’e sura, hosi fulan Juñu no Jullu 2016. Reu sira tenke hahu transfere osan US$200.00 ba Autór nain rua sira konta bankaria.

Ba reu AL (aman) Autór sira nia Defeza husu bá reu atu hahu transfere uluk osan fulan Juñu no Jullu nian iha data 5-10 Agostu 2016. Depois hahu hosi Agostu 2016 bá oin kada fulan reu sei transfere de’it US$100.00.

Aleinde ne’e mós, Defeza Autór sira nian husu mós bá Tribunál atu aplika de’it bá reu LC nia kontribuisaun osan US$100.00 kada fulan ne’e, diskonta de’it bá reu nia responsabilidade atu tau matan bá sira nia oan nain rua ne’e.

Enkuantu Defeza reu sira nia mós konkorda ho alegasaun hosi Autór sira nia Defeza no husu bá LC atu labele bandu oan sira atu vizita sira nia aman ka aman atu vizita sira nia oan.

Tanba reu no Autór sira nia defeza iha ona akordu no reu sira deklara katak sira sei kumpri sira nia dever kada fulan transfere osan US$200.00 bá Autór sira nia konta bankaria, tanba ne’e Tribunál konklui hodi omologa akordu dame ne’e.

Tribunál mós husu reu sira atu kumpri sira nia obrigasaun atu loke konta bankaria ho naran husi menór nain 2 ne’e, atu la prejudika labarik sira nia futuru tuir konkordansia ne’ebé reu sira halo iha Tribunál nia oin.

12.             Krime explorasaun ba jogu ilísitu

Nú. Prosesu                                      : 0133/16,OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes
Tipu desizaun                                   : Pena multa US$45.00

Iha 22 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse, prezide leitura sentesa bá krime jogu ilísitu ne’ebé involve arguidu AE kontra Estadu RDTL, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza arguidu katak, iha 19 Jullu 2016, iha tuku 14.22 loro-kraik, Polísia kaptura arguidu iha Merkadu Maumate tanba prátika hela krime jogu ilísitu (joga kuru-kuru) sein lisensa ba Estadu.

Ministériu Públiku akuza arguidu kontra artigu 322 KP kona-ba explorasaun ba jogu ilísitu.

Iha prosesu julgamentu arguidu konfesa integralmente ba faktus hirak ne’e no deklara katak, loos duni iha loron ne’e nia joga kuru-kuru iha Merkadu Maumate sein lisensa bá estadu. Derepenti Polísia ba kaptura nia no sita nia sasan sira hanesan  balde, kuru-kuru musan ho osan US$5.00 no  sentavus 0.20 ne’ebé ema taka ka tau hela iha hena ne’ebé hakerek númeru nia leten.  Tanba arguidu konfesa faktus hotu, Tribunál presinde rona testamuña sira nia deklarasaun.

Ministériu Públiku iha nia alegasaun final, husu bá Tribunál atu aplika pena multa US$60.00 ba arguidu no kada loron, sei selu 0.50 sentavus durante loron 120. Aleinde ne’e, Defeza iha nia alegasaun husu bá Tribunál atu aplika pena ne’ebé justu bá arguidu tuir krime ne’ebé nia halo.
Depoisde avalia faktus sira hotu, Tribunál konklui no kondena arguidu ho pena multa US$45.00 kada loron arguidu selu 0.50 sentavus durante loron 90. Wainhira arguidu la kumpri pena multa ne’e Tribunál sei aplika pena prizaun efetiva loron 60 iha prizaun. Enkuantu kona-ba sasan ne’ebé Polísia prende sei entrega ba estadu atu sunu, no entrega osan US$5.00 ho sentavus 0.20 ne’e bá kofre estadu.

13.            Krime explorasaun jogu ilísitu

Nú. Prosesu                                      : 049/16.OESIC
Kompozisaun Tribunál                     : Singulár
Juis                                                    : Dr. João Ribeiro
Ministériu Públiku                            : Dr. Ricardo Leite Godinho
Defeza                                               : Dr. Afonso Gomes
Tipu desizaun                                   : Absolve

Iha 22 Jullu 2016, Tribunál Distritál Oe-Cusse, prezide leitura sentesa bá krime jogu ilísitu ne’ebé envolve arguidu RM hasoru Estadu RDTL, iha Distritu Oe-Cusse.

Ministériu Públiku akuza katak, iha 19 Marsu 2016, iha tuku 12.00 meiudia, Polísia sita arguidu RM nia meja bola guling iha merkadu Nunbei Oe-Cusse tanba prátika halo jogu illegál.

Ministériu Públiku akuza arguidu kontra artigu 322 KP kona-ba explorasaun ba jogu ilísitu.

Iha prosesu julgamentu arguidu deklara katak, iha momentu ne’ebá nia la envolve iha jogu duir bola guling tanba nia hala’o hela servisu seluk iha nia uma Ome-noah, Tono.

Testamuña ET iha nia depoimentu katak, nia rasik laharee arguidu iha momentu jogu ilísitu ne’e, maibé  testamuña deklara katak, nia deskobre, meja bola guling ne’e arguidu RM ninian tanba iha lia mate ruma arguidu sempre lori meja refere ba uza hodi duir bola guling. Maibé  iha loron ne’e, testamuña deklara katak, nia laharee arguidu, nia foin deskobre meja ne’e arguidu RM ninian wainhira Polísia sira hatudu meja ne’e bá nia.


Iha alegasaun finál, Ministériu Públiku husu, bá Tribunál atu absolve arguidu tanba la provadu komete krime refere. Mesmu nune’e, husu Tribunál atu entrega sasan meja guling ne’e bá estadu atu destroi, nune’e iha futuru arguidu la uja tan meja refere hodi prátika jogu ilísitu.

Iha parte seluk, Defeza mós konkorda ho alegasaun Ministériu Públiku no husu Tribunál atu absolve arguidu.

Depois avalia faktu sira hotu, Tribunál konklui no absolve arguidu no konsidera pedidu Ministériu Públiku nian atu destroi meja bola guling ne’e atu halo prevensaun jerál bá arguidu atu labele partika krime jogu ilegál ne’e iha futuru.

No comments: