13 September 2010

JSMP organiza tradusaun lian Tetun ba livru IV husi esbosu Lei Kódigu Sivil

Setembru 2010 - Judisial System Monitoring Programme (JSMP) liu husi unidade Programa Observasaun Parlamentu (POP) organiza  tradusaun la’ós ofisiál (unofficial) bá lian tetun konabá Livru IV husi Esbosu Lei Kódigu Sivil ne’ebé regula konabá asuntu  Família nian.  JSMP  organiza rasik tradusaun ida ne’e tanbá hanoin katak importante tebes atu povu no sosiedade sivil hotu bele partisipa iha prosesu dezenvolve lei importante ida ne’e, ne’ebé sei afeita ema hotu nia moris lor-loron nian.

Luis de Oliveira Sampaio, Direitór Ezekutivu JSMP, dehan katak ‘Mesmu tuir loloos, Governu mak iha responsabilidade atu tradus esbosu lei hotu bá Tetun nune’é ema hotu bele partisipa iha prosesu legislativu, tanba ne’e, JSMP deside hodi organiza tradusaun la’ós ofisiál  ne’e atu ajuda povu Timór Léste tomak fo sira nia hanoin konabá Lei Família ne’ebé sei regula relasaun entre membru família iha sira nia nasaun ida ne’e.’.

Liu tan nia hatutan liu tan katak maske tradusaun ne’e karik la hanesan loloos ho nia versaun original, maibe ‘JSMP espera katak tradusaun ida ne’e sei mós ajuda deputadu sira atu halo análiza bá esbosu lei importante ida ne’e no asegura  katak lei ida ne’e sei refleta situasaun real iha Timór Léste nian no sei hasa’e kualidade povu nia moris iha futuru.

JSMP fiar katak Komisaun A Parlamentu Nasionál sei simu submisaun sira husi sosiedade sivil konabá esbosu lei Kódigu Sivil liu husi audiensia públiku kuandu sira fila husi feriadu ka resesu  iha fulan Setembru. Depois ida ne’e, Komisaun A sei prepara relatoriu paraser ho komentariu konabá esobsu lei ida ne’e no sei lori bá plenária hodi debátu iha sesaun jeneralidade no espesialidade.

Esbosu Lei Kódigu Sivil ne’e kompostu husi Livru 5. Entre kada livru hirak ne’e ida-daik defini konabá

·         Livru I: Parte Jeral;

·         Livru II: Lei konabá Obrigasaun sira;

·         Livru III: Lei konabá Sasaan;

·         Livru IV: Lei konabá Família; no

·         Livru V: Lei konabá Susesaun (heransa/warisan).

Tanba limitasaun kbiit ka rekursu orsamentál, JSMP deside atu tradus deit Livru IV no konsidera katak livru ida ne’e iha impaktu boot bá ema hotu iha Timór Léste tanbá sei regula asuntu sira hanesan Kazamentu, Responsibilidade Inan-Aman, Adopsaun no Alimentasaun. Maske JSMP konsidera katak livru sira seluk mos importante, maibe JSMP hanoin katak kestaun sira iha leten nu’udar kestaun ne’ebé sempre lor-loron povu sira infrenta.

Mesmu esbosu lei ida ne’e komplikadu no narúk teb-tebes, JSMP enkoraja ema hotu atu hanoin konabá oinsá sira hakarak governu atu regula sira nia relasaun sivil no atu fo sira nia hanoin konabá asuntu ida ne’e bá Parlamentu Nasionál, liu husi submisaun formal ka mekansimu seluk hanesan ko’alia ho deputadu sira.

Sé hakarak atu hetan tradusaun tetun la ofisial Livru IV bele hetan husi JSMP nia webpage: www.jsmp.minihub.org.

1 comment:

viano said...

Obrigado/a b maluk tomak nebe servisu iha East Timor Law & Justice.ami kontente tebtebes tamba bele hetan informasao barak husi jornal ida n,e ami nia kendala ida mak ami hkrk bele hetan aseso konaba Lei iha Timor ho lian Tetum, n duni ami husu b maluk sira iha Law & justice bele fo ami..
dala ida tan Obrigado